قیمتها در چه مسیری گام برمیدارند ؟
قیمتها در چه مسیری گام برمیدارند ؟
یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷ ۲۷ آوریل ۲۰۰۸
از حدود یک سال پیش تا کنون قیمت جهانی برنج ۳ برابر شده ، قیمت جهانی گندم در ۶ ماه اخیر حدود ۲ برابر افزایش یافته و از بهار ۲۰۰۷ تا کنون از هر تن ۴۰۰ دلار به اوج ۱۳۴۰ دلار رسید . سایر مواد غذائی هم کم یا بیش به همین ترتیب .
و این هم نمودار قیمت جهانی برنج :
قیمت ، فروش و ساخت مسکن در بزرگترین بازار مسکن جهان یعنی آمریکا از یکسال پیش مرتب در حال کاهش است .
قیمت شاخصهای عمده سهام آمریکا و اروپا حدود ۳۰ درصد آنچه را در مدت ۵ سال بدست آورده بود در مدت ۴ ماه از دست داد و در ۳ ماه اخیر نیمی از آن را پس گرفته . شاخص سهام چین که پیشتاز همه بود و از مرز تاریخی ۶۰۰۰ هم گذشته بود و همه جا صحبت از ابر قدرتی نو ظهور بود فقط در مدت حدود ۶ ماه ۵۰ در صد ارزش خود را از دست داد و در روزهای اخیر به ۳۰۰۰ رسید .
قیمت طلا حدود یک ماه پیش به اوج تازه و تاریخی هر اونس ۱۰۳۵ دلار افزایش یافت و سپس تا ۸۷۰ دلار کاهش یافت و نفت خام در همین مدت از ۱۱۲ دلار و به دنبال کاهشی کوتاه مدت در جمعه گذشته با ۱۲۰ دلار بسته شد .
از این تناقض یا دو گانگی در نوسان قیمتها چه پیامی میتوان دریافت کرد ؟
ابتدا گزیده هائی از نوشته های قبل :
شاخص سهام آمریکا گرماسنج دنیا
یکشنبه ۲۸ امرداد ۱۳۸۶ ۱۹ اوت ۲۰۰۷
قیمت مسکن در آمریکا ، اروپا وبسیاری کشورهای دیگر نیز به تصور من چاره ای جز کاهش نخواهند داشت و آن هم کاهشی طولانی تر و شدید تر از آنچه عموم مردم و کارشناسان این مناطق تصور میکنند .
سیم آخر ؟
یکشنبه اول مهر ۱۳۸۶ ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۷
ورد کلام مقامات بانک مرکزی آمریکا دو چیز است . یکی اینکه ماخواهان دلار قوی هستیم و دیگر اینکه نگران تورم یا inflation هستیم و با آن مقابله خواهیم کرد . ولی چون به خلوت میروند آن کار دیگر میکنند !
احتمال سوم این است که گردانندگان جهانی سیاست و اقتصاد و پولها با توسل به اهرم اصلی خود یعنی بانکهای مرکزی به سیم آخر بزنند ، شتاب ماشین چاپ اسکناس و ارائه وام بی حد و حصر و بی پشتوانه را از وضعیت پر شتاب کنونی پر شتاب تر کنند و دلار و ین ژاپن را بازهم ضعیف تر کنند ، تورم را دامن زنند ، در نتیجه قیمت نفت و فلزات قیمتی و صنعتی را هم رها کنند تا هر جا میخواهد بالا رود ، شاخصهای سهام را با انواع شگردها به قصد کسب سود نجومی تر برای ابرشرکتها و امیدوار نگه داشتن مردم و افکار عمومی یا گیج کردن آنها ، به این صورت که آنچه را در عمل میبینند و لمس میکنند نتوانند باورکنند ، بالاتر و بالاتر ببرند .
چرا قیمتها رکورد می شکنند ؟
یکشنبه ۱۲ اسفند ۱۳۸۶ ۲ مارس ۲۰۰۸
یک ویژگی یک سال گذشته این است که از وقتی قیمت مسکن شروع کرد به سقوط قیمت های شاخصهای سهام افزایش بیشتری یافتند ، یعنی به تصور من بخشی از پولهای سرخورده از مسکن هم به عنوان مأوا به سهام روی آوردند . و وقتی از حدود ۵ ماه قبل شاخصهای سهام در آمریکا و بقیه کشورهای صنعتی هم شروع کردند به ریزش ، پولهای سرگردان در جستجوی سود همگی به تنها جای باقیمانده ، کمادیتی ها commodities یعنی نفت ، فلزات قیمتی و صنعتی ، گندم ، جو ، شکر ، سویا ، قهوه و تا به آخر ، هجوم آوردند . میتوانید به نمودارهای دراز مدت مراجعه کنید و صحت یا عدم صحت این تصورات را ببینید . حالا اگر این تصورات به واقعیت نزدیک باشد حد اکثر ظرفیت این اقلام برای تحمل قیمت بالا چقدر است ؟
معمای تورم
یکشنبه ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ ۱۶ مارس ۲۰۰۸
در مجموع اکثر کارشناسان نفت وطلا و نقره و بقیه کمادیتی ها بر این عقیده
هستند که اینها هنوز در اوائل یا اواسط راه هستند و در چند ماه وچند سال آینده
جای فراوانی برای افزایش قیمت دارند . تصور من این است که این قیمتها به
مرحله لبریز شدن بسیار نزدیک شده اند و به احتمال زیاد و حداقل برای مدتی
شاهد برگشت نسبتآ سنگین اینها خواهیم بود .
بحران جهانی اعتبار و پیامدها
یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۸۷ ۱۳ آوریل ۲۰۰۸
اما این گونه credit که منشأ آن بانکهای مرکزی و در راس آنها فدرال رزرو میباشند به همراه ابداعاتی financial innovations in credit and structured finance که شرکتهای مالی و بازارهای بورس به نام مشتقات یا derivatives و leverage خلق نموده اند همچون شمشیر دو لبه عمل میکنند ، هم قیمتها را به شدت بالا میبرند و هم سقوط آزاد میدهند . فعلأ مرحله برگشت در چند ماه اخیر با مسکن و شاخصهای سهام شروع شده تا در گام بعدی نوبت دیگران هم برسد .
تورم یعنی چه ؟
عموم مردم و بسیاری از تحلیلگران می پندارند فرقی بین تورم و افزایش قیمت نیست و حال آنکه اینها دو امر متفاوت هستند . افزایش یا کاهش قیمت به تناسب عرضه و تقاضا مربوط میشود و تولید و مصرف در آن نقش بازی میکنند و حال آنکه تورم ناشی از انتشار پول و اعتبار بی پشتوانه است .
و بسیاری دیگر تصور میکنند که تورم به رشد و رکود اقتصادی مربوط میشود و میگویند در دوره رشد اقتصادی تورم و در زمان رکود سقوط قیمتها روی میدهد . واقعیت ها نشان میدهد که اینگونه نیست . تورم ( افزایش عمومی قیمتها ) پدیده ای پولی است . هر چه قدر بانکهای مرکزی پول بی پشتوانه منتشر کنند به همان اندازه تورم به وجود میآید و به همان اندازه هم جیب مردم زده میشود . مجوز انتشار پول بی پشتوانه را هم با حذف طلا از سیستم پولی جهانی بدست آوردند . و از حدود یک قرن پیش که مراحل مقدماتی حذف طلا را فراهم کردند تورم شروع شد و از ۱۹۷۱ یعنی از حدود ۳۷ سال پیش که طلا را رسمأ از سیسم پولی بیرون کردند شتابی لجام گسیخته پیدا کرد و به همین دلیل تناسب فقر و ثروت و همه جنبه های دیگر زندگی مردم با دورانی که طلا تنظیم کننده نظم زندگی بود به کلی تفاوت پیداکرده .
حالا چندسالی است که این سیستم پولی و تورم همزاد آن با بحران روبرو شده که من آنرا آغاز فروپاشی این سیستم میدانم . با این وجود مانند هر موجودی که عمر طبیعی آن تمام شده باشد ، میتوان مدتی و گاهی مدتها با انواع داروها و بالا بردن دوز آنها و عملیات جراحی پر هزینه او را در قید حیات نگه داشت ، با سیستم پولی جهان هم دارند همین کار را میکنند . ولی آیا نشانه های قابل لمسی برای همه مردم وجود دارند که ببینند اصلأ خود این بحران واقعیت دارد و یا توهمات من و امثال من است ؟ دو علامت مهم را ذکر میکنم ، قضاوت به عهده خودتان .
این نوشته تکمیل خواهد شد .
رشید دمهری